«Васильков кен-байыту комбинаты» АҚ президенті Әлидар ӨТЕМҰРАТОВ: ІСКЕ ҚОСЫЛЫП ОТЫРҒАН ЖАҢА ФАБРИКА БІЗДІҢ КОМПАНИЯМЫЗДЫҢ АЛТЫН ӨНДІРУ РЫНОГЫНДА ЖЕТЕКШІ ОРЫН ИЕЛЕНУІНЕ МҮМКІНДІК БЕРЕДІ

Мамырдың 28-інде «Васильков КБК» АҚ президенті Нұрсұлтан Назарбаевты өзінің Ақмола облысындағы аса ірі жаңа жобасы – алтын өндіру фабрикасымен таныстырды. «Васильков КБК» АҚ-ның президенті Әлидар ӨТЕМҰРАТОВ «Интерфакс-Қазақстан» агенттігіне берген сұхбатында аталған жобаның негізгі өлшемдері мен компанияның алдағы жоспарлары жайлы баяндап берген еді.

- Өндірісті ауқымды жетілдіру жобасын жүзеге асырып жатырсыздар. Осының мәнін білуге бола ма? Бұл процесс аяқталғаннан кейін өндірістен қандай жетістіктер күтуге болады?

- 2006 жылы біздің қолымызға КБК-ның бұрынғы басшылығынан қалған қопсыту қондырғылары мен құрылысы бітпей қалған бірнеше ғимарат қана тиді. Кейін біз бұл ғимараттарды алтын өндіру фабрикасы жобасына пайдаландық.

Сондықтан бұл жерде компания жетілдірілді дегеннен гөрі, мүлдем жаңа фабрика салынды деген дұрыс болар. Фабрика құрылысы 2008 жылдың сәуірінде басталып, 2009 жылдың төртінші тоқсанында аяқталды.

Өндіріске енгізілген басты жаңалық: біз құрамында алтыны бар кенді үйме ерітінділеу әдісінен бас тартып, рудадан алтын алудың флотация, гравитация және циандау сынды дәстүрлі әдістерін пайдалана отырып, күрделі аралас технологияларды пайдалануға көштік. Фабрика бірегей және заманауи қондырғылармен жабдықталған. Олардың қатарында әлемде теңдесі жоқ 600-ден астам қондырғы бар. Бұл қондырғылар Канада, Австралия, ОАР, АҚШ, Болгария, Швеция, Финляндия, Германия, Италия мен Ресей сынды мемлекеттерде шығарылған. Кен өндіру қондырғылары мен құрал-жабдықтар паркі толығымен жаңартылды. Қазіргі кезде компания паркінде АҚШ, Жапония мен Швецияда шығарылған соны үлгідегі техника бар. Тауда жұмыс істеуге бейімделген бұл техникаларды сатып алуға 60 млн доллардан астам қаржы жұмсалды.

Егер өткен 30 жылда біз 51,6 млн текше метр тау массасын өңдеген болсақ, енді жаңа фабрика іске қосылғаннан кейін біз жыл сайын 13 млн текше метр өңдейтін боламыз. Яғни, осынша уақыт ішінде қол жеткізген көрсеткіштерді 4 жылға жетер-жетпес уақытта орындап тастаймыз.

Өткен 30 жылда компания 14,3 млн тонна руда өндірген болса, жаңа өндіріс орны іске қосылғаннан кейін бұл көрсеткішке 2-ақ жылда қол жеткіземіз. Ал, жыл сайын өндірілетін руда мөлшері 8 млн тоннадан төмен болмайды.

Айта кететін тағы бір мәселе: бұрын біз 11,5 тонна алтын өндірсек, фабриканың қуаты жыл сайын 13-14,5 тонна алтын алуға мүмкіндік бермек.

Жалпы, фабрика өте қысқа мерзімде салынып бітті. Бұл жоба компанияның Қазақстандағы алтын өндіру рыногында жетекші позиция иеленіп, еліміздің әлемдік алтын рыногындағы бәсекеге қабілеттілігін арттыра түсуіне мүмкіндік береді. Біз 2012 жылы 1 млн унций алтын өндіруді өзімізге стратегиялық мақсат етіп белгіледік.

Біздің өндірісте ақырғы өнім – Доре қорытпалары (алтын-күміс қорытпалары) мен құрамында алтыны бар концентрат болып табылады. Содан соң сапасы жоғары металл алу үшін өнімді әріптесіміз - «Қазцинк» ЖШС-не жөнелтеміз. Сол жерде біз Доре қорытпасы мен концентратты аффинаждау арқылы сапасы жоғары металл өндіреміз.

- Бұл жобаға қанша инвестиция салынды? Бұл қаржы қайдан алынды?

- Алтын өндіру фабрикасы сынды үлкен жобаны жүзеге асыру үшін орасан зор мөлшерде қаржы қажет. Жобаға заем есебінен 700 млн доллардан астам ұзақ мерзімдік инвестиция тартылды.

- Фабриканы іске қосу үшін компанияның руда қоры жеткілікті ме? Шикізат базасын арттыру жоспарда бар ма?

-Фабриканы рудамен қамтамасыз ету үшін біз циклдік-ағыстық технологияларды пайдалана отырып карьерді кеңейту және игеру шараларын қ олға алдық. Карьерді кеңейту жобасы негізінде карьер бортында уақтау станциясы мен ұзындығы 1500 метрлік руда жеткізу конвейері салынды. Бұл қондырғылардың жалпы құны 14,5 млн долларға түсті. Тау-кен жұмыстарын тереңдете отырып, циклдік-ағыстық технологияларды пайдалану арқылы біз тауда пайдаланылатын қондырғалырдың еңбек өнімділігін арттырып, технологиялық процестерді автоматтандыру деңгейін көтереміз. Сол арқылы жалпы кәсіпорын жұмысының тиімділігі де артады.

Тау-кен жұмыстарына дайындыққа компания 57 млн долларға жуық қаржы жұмсады. 2009 жылға дейін біз қопсыту жұмыстарымен айналыстық. Бұл біздің бүгінде өндірісті қопсытып алынған рудамен толық қамтамасыз етуімізге мүмкіндік берді.

Жұмыс бағдарламасы бойынша руда алаңы маңайындағы учаскелерді барлау және алдағы уақытта игеру қарастырылған.

Қазіргі кезде карьердің жер юетіндегі аумағы 1330 мың шаршы метр, карьердің ұзындығы (батыстан шығысқа дейін) – 1290 м, карьердің ені (солтүстіктен оңтүстікке дейін) – 1210 м. Осы кен иелігі аумағын кеңейту көзделген. Біз кеніштің үстіңгі бөлігін өңдеумен қатар 2013 жылдан бастап жерасты кенішін салуды жоспарлап отырмыз.

- Халықаралық рынокқа шығатын ой бар ма?

- Кез-келген ірі өндіріс компаниясы сияқты, біз де қор рыногына шығуды көздейміз. Өйткені, бұл компанияны әрі қарай дамытуға бастайтын баспалдақ. Қор биржаларындағы листингке қатысу қосымша инвестиция тартуға және компанияның нарықтық бағасын белгілеуге мүмкіндік береді.

-Қазіргі кезде алтын тартымды инвестициялық құрал ретінде бағаланып отыр. Сіздіңше осы жағынан алтын өзін-өзі ақтай ала ма? Жуық арада әлемдік алтын рыногында қандай трендтер байқалуы мүмкін? Жақын келешекте алтын бағасында қандай өзгерістер болуы мүмкін?

- Кейінгі кезде алтын айтарлықтай инвестициялық сұранысқа ие болып отыр. Оның бағасының шарықтауы да осы үрдіспен түсіндіріледі. 2009 жылы алтынды зергерлерге қарағанда инвесторлар көптеп сатып алды. Бұл соңғы бірнеше он жылдықта болмаған жағдай еді. Және бұл сұраныс қаржы дағдарысы кезінде АҚШ-та ақша бірлігінің көбейіп кетуінен туындады. Енді бұған Еуроаймақ төңірегіндегі жағдай қосылды. Әуелде Грекияның қарызына қатысты ахуал, одан кейін Грекияны құтқару жоспары қабылданғаннан кейін инфляция қаупі туындады. Өйткені, бұл жоспарды жүзеге асыру үшін көптеп жаңа ақша басып шығару қажет болады. Қазіргі кезде металл ақшаның әлемдегі жалғыз субституты болып отыр. Себебі, металды іл басшылары қалауынша көбейтіп, немесе басып шығара алмайды. Соңғы 2-3 жылда бірде-бір ірі компанияның шикізат базасы артқан жоқ, әлемдік алтын өндіру ісінің лидерлері дамудың консервативтік стратегиясын ұстанады. Жалпы, бұл қолданыстағы алтын кеніштерін игеруге инвестициялық мүмкіндіктер береді.

Бағаның артуына бірқатар мемлекеттердің резервтерінде бағалы металл үлесінің артуы және негізгі валюталардың әлсіреуі де қосымша ықпал етті. Орталық банктердің ресми алтын саудасы 81% -ға, яғни 44 тоннаға дейін қысқарып кетті. Орталық банктердің басым көпшілігі сатушыдан сатып алушыға айналды.

Осы жерде 2009 жылы бағаның қымбаттауы салдарынан зергерлік сектор, өнеркәсіп пен стоматология тарапынан да алтынға деген сұраныстың төмендегенін айта кету керек. Бірақ, 2009 жылдың төртінші тоқсанындағы нәтижелер жаман болған жоқ: 2009 жылдың соңғы тоқсанында зергелік сұраныс төмендегеніне қарамастан, тұтынушылардың алтын бағасының қымбаттауына бой үйрете бастағаны байқалады және сұраныстың төмендеу қарқыны бәсеңдей бастады. Әлемдегі аса ірі алтын тұтынушы ел – Үндістанның бағалы металға деген сұранысы 2008 жылмен салыстырғанда 27% артты. Мұндай картина континентальдық Қытайда да байқалды. Мұнда 2009 жылы сұраныс 6%, IV тоқсанда 2% артты. Қытай өндірушілері алдағы 10 жылда ішкі сұраныс 2 есе артады деген болжам жасап отыр.

Дегенмен, зергерлік сұранысқа қатысты болжам негізінен бағаға байланысты болмақ. Бағаның төмендеуі (қанша болса да) сатып алушылардың қызығушылығын арттырады. Ал, алтын бағасы қатты көтерілетін болса тұтынушылар тысқары қалады.

Рыноктағы ұсыныстар жайлы айтарым: қазіргі нәтижелерге сүйенсек, әлемдік сары металл өндірісі әзірге айтарлықтай төмендей қоймайды. Дүниежүзінде жер қойнауынан алтын өндіру көлемі артып келеді. Бұл біріншіден, бірегей жаңа жобалардың іске қосылуымен байланысты болып отыр. Оның үстіне, қолданыстағы кеніштердегі өндіріс көлемін сақтау жылдан жылға қиындай түсуде, салдарынан алтынның өзіндік құны қымбаттауда.

Ұсыныстың басым бөлігі қайталап өңдеу рыногынан – лом өңдеушілерден (бұрынғы зергерлік бұйымдар, ескі механизмдердің бөлшектері) келіп түседі. Бірақ, бұл алтын қорына қосымша бола алмайды.

Осыны ескерсек, жуық мерзім аралығында алтын бағасы арта түседі.

- Әңгімеңізге рахмет!

Маусым, 2010 жыл
(C) 2009, "Интерфакс-Қазақстан" агенттігі.
Пайдаланғанда сілтеме жасау міндетті.

Мамыр, 2010
© 2024 "Интерфакс-Қазақстан" агенттігі
Пайдаланғанда сілтеме жасау міндетті

Айдарлар мұрағаты